Malbork to stolica nie istniejącego już od kilku wieków państwa krzyżackiego. Sam zamek jest również perłą późnośredniowiecznej architektury obronnej i rezydencjonalnej.
Zespół zamkowy zajmuje powierzchnię około 21 hektarów (143 tys. m.kw.). Co czyni go największym kompleksem zamkowym na świecie (a przynajmniej tym wybudowanym z cegły). Od 1997 roku zamek znajduje się na prestiżowej liście Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO.
Jak trafiłam do Malborka?
Do Malborka chciałam pojechać już od kilku lat. Jednak zawsze coś stało na przeszkodzie. W końcu udało mi się tam dotrzeć z pomocą BORT PTTK z Poznania. Wycieczka odbyła się w połowie kwietnia więc na zamku nie było jeszcze aż tak dużo zwiedzających. Sezon tutaj zaczyna się dopiero w maju.
Pierwszym etapem wycieczki był Pelplin, gdzie zwiedzaliśmy Bazylikę Katedralną i Muzeum diecezjalne. Do Malborka dojechaliśmy więc koło godziny 12:40. Czyli na kilkanaście minut przed zamknięciem kas. Zamek udało nam się zwiedzić jednak nie udało nam się zobaczyć zbyt dużo w mieście bo zaczęło padać.
Lokalizacja zamku w Malborku
Zamek Malbork położony jest nad rzeką Nogat w województwie Pomorskim.
ul. Starościńska 1, 82-200 Malbork
Fragment historii zamku
Budowę zamku rozpoczęto w latach 1274-1457, na początek wycięto las a dopiero później zbudowano pierwsze mury. W okresie od 1309-1457 roku zamek był siedzibą wielkich mistrzów Zakonu Krzyżackiego a tym samym stolicą państwa. Pierwszy wielki mistrz przybył w to miejsce z Wenecji.
W późniejszym okresie, aż do 1772 roku (czyli rozbioru Polski) na zamku panowali wojewodowie malborscy. Kolejnymi właścicielami zamku byli Prusacy, którzy chcieli zrobić z niego koszary. Ich działania doprowadziły do bardzo dużych zniszczeń. Przebudowano np. Zamek Wysoki, usunięto zdobienia sufitów wymieniono okna, zamurowano część bram i dodano nowe. To oczywiście tylko przykłady bo zmian było naprawdę dużo.
W latach 1817–1939 podjęto się rekonstrukcji zamku. Niestety nie było wiadomo jak oryginalnie wyglądały niektóre pomieszczenia. Dlatego wzorowano się na innych po krzyżackim zamkach. Pominięto badania, które mogły by pomóc w prawidłowej odbudowie. W 1945 podczas walk o miasto Armia Czerwona zniszczyła zamek w 50–60%. W tym miejscu warto dodać, że bombardowali oni zamek nawet po tym jak Niemieckie wojska go opuściły (paląc za sobą most by nie można ich ścigać). Co brzmi trochę znajomo.. i jak widać w tej kwestii dużo się nie zmienia.
Po II wojnie światowej w 1961 roku utworzono Muzeum Zamkowe. Odbudowa zamku praktycznie trwa do dnia dzisiejszego.
Części zespołu zamkowego w Malborku
Zespół zamkowy w Malborku jak już wspomniałam wcześniej jest największym kompleksem zamkowym na świecie z cegły. Dlatego nie powinno nikogo dziwić, że można go podzielić na części. Zaliczamy do nich: Zamek Wysoki, Średni i Niski.
Zamek Niski w Malborku
Czyli przedzamcze. To historycznie najmłodsza część zamku. Pełniła ona rolę gospodarczą. W z jej skład chodzi także Karwan oraz kaplica św. Wawrzyńca.
Zamek Średni w Malborku
To właśnie tu pierwotnie znajdowało się kiedyś przedzamcze. Zmienione później w reprezentacyjny dziedziniec oddzielony od przedzamcza nie tylko murem, ale również fosą. W tej części zamku mieści się np. kaplica św. Bartłomieja.
Zamek Wysoki w Malborku
Jest to centralna część zamku mieściły się w niej kiedyś sypialnie. Ta część zamku jest czworoboczna, z dziedzińcem wokół, którego znajdują się krużganki. Mieści się tu również kilka lat temu odbudowany kościół pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny z kaplicą grobową św. Anny.
Co mogą goście zobaczyć na Zamku Wysokim w Malborku
Na zamku wysokim znaleźć można zwiedzić wiele ciekawych pomieszczeń, które były wykorzystywane do krzyżaków w różnych celach jak np.
Jadalnie, salę gdzie krzyżaccy kiedyś spożywali swoje posiłki.
Dawna kuchnia i piekarnia – nie wszystkie elementy się zachowały (brakuje np. pieca do pieczenia chleba)
Prywatne kwatery Wielkiego mistrza
Kościół pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny
Toalety – tak w tym zamku były ubikacje
Dawną zbrojownię – z wieloma ciekawymi eksponatami (ja jej nie zdążyłam zwiedzić).
Można też obejrzeć np. wystawę bursztynów – Krzyżacy na handlu właśnie tym materiałem całkiem nieźle zarabiali.
Niestety oryginalne wyposażenie jak i wygląd większości pomieszczeń nie zachował się do czasów współczesnych. To co oglądamy w zamku to efekt późniejszych prac, których zadaniem było odzyskanie, naprawienie szkód po prusakach oraz II wojnie światowej.
Zwiedzanie Zamku w Malborku
Godziny otwarcia jak i czas zwiedzania uzależniony jest od tego kiedy chcemy zwiedzać zamek.
Sezon jesienno-zimowy
1.10.2022 – 30.04.2023
Trasa historyczna
wtorek – niedziela godz. 9.00-15.00 (ostatnie wejście o godz. 13.00).
Trasa zielona
poniedziałki, godz. 9.00-16.00 (ostatnie wejście o godz. 14.30)
wtorek – niedziela, godz. 13.15.-16.00
(ostatnie wejście o godz. 14.30).
Kasy biletowe czynne są codziennie w godz. 8.30-14.30
Sezon wiosenno-letni
1.05.2023 – 30.09.2023
Poniedziałki – tylko Trasa Zielona dostępna w godz. 9.00-20.00, ostatnie wejście o godz. 18.30.
Trasa historyczna
wtorek – niedziela godz. 9.00-19.00 (ostatnie wejście o godz.17.00)
Trasa zielona
poniedziałek 9.00-20.00, ostatnie wejście o godz. 18.30.
wtorek – niedziela godz. 17.15 – 20.00 (ostatnie wejście o godz. 18.30)
Kasy biletowe czynne są codziennie w godz. 8.30-18.30
Ceny biletów
Trasa historyczna
- Bilet normalny – 70,00 zł
- Bilet ulgowy – 50,00 zł
- Bilet rodzinny (2+2) – 220,00 zł
Trasa zielona
- Bilet normalny – 30,00 zł
- Bilet ulgowy – 20,00 zł
- Bilet rodzinny (2+2) – 90,00 zł
Ciekawostki na temat zamku w Malborku
Malbork to największy zamek na świecie zbudowany z cegły. Oznacza to, że jest większy np. od Zamku w Pradze czy Windsor Castle.
Krzyżacy nazwali swój zamek – Marienburg było to cześć Maryi, Matki Jezusa.
Polakom nigdy nie udało się podbić zamku w Malborku. Przejęli go ponieważ go kupili.
Kaplica zamkowa została zniszczona pod koniec II wojny światowej. Odbudowa zakończyła się dopiero w 2016 roku.
źródła:
- https://zamek.malbork.pl/
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Zamek_w_Malborku
- https://visitmalbork.pl/262,Malbork-najwiekszy-zamek-gotycki-na-swiecie.html
- https://turystyka.wp.pl/polska-tego-zazdrosci-nam-caly-swiat-6043967151760001g/2