Cmentarz Zasłużonych Wielkopolan
Cmentarz Zasłużonych Wielkopolan to najstarsza Poznańska nekropolia. Zlokalizowana ona jest na Wzgórzu św. Wojciecha obok kościoła św. Józefa i klasztoru karmelitów bosych w Poznaniu.
Dosłownie kilka minut od niego mieści się Cytadela Poznańska, Stara Rzeźnia oraz Pomnik Armii Poznań.
Historia cmentarza Zasłużonych Wielkopolan
Cmentarz zajmuje powierzchnię prawu 2 hektarów, nie jest więc specjalnie duży, ale jednocześnie mały. Powstał w 1810 r. z inicjatywy Władz Pruskich jako cmentarz dla parafii farnej św. Marii Magdaleny (Fary Poznańskiej). Nie ma dokładnych informacji kiedy pochowano na cmentarzu pierwszą osobę, wiadomo jednak że na najstarszym zachowanym nagrobku (Moniki ze Szczanieckich Wyssogota-Zakrzewskiej) widnieje data 1813 r..
Jedną rzeczą jaka rzuca się w oczy odwiedzającym cmentarz jest pozornie pusta łąką u podburza cmentarnego wzniesienia. W rzeczywistości jest to grupowa mogiła. Pochowano w niej ofiary epidemii cholery z lat 1831–1873.
Pod koniec XIX wieku cmentarz się zapełnił z tego też powodu zdecydowano się założyć nowy (cmentarz ten zlikwidowano podczas Okupacji Niemieckiej). Zlokalizowany był on na terenie dzisiejszych Międzynarodowych Targów Poznańskich. W efekcie czego cmentarz ten zaczął być nazywany “staro farnym”. Pomimo powstania nowego cmentarza w dalszym ciągu zdążały się pochówki np. w rodzinnych kryptach.
W 1948 r. cmentarz zyskał nowy status – Cmentarza Zasłużonych Wielkopolan. Od tego czasu chowani są tutaj znani i zasłużeni Wielkopolanie.
Architektura Cmentarza
Wiele z grobów i mogił jakie można znaleźć na cmentarzu Zadłużonych Wielkopolan to prawdziwe dzieła sztuki. Dodatkowo rzeźba terenu nie jest tutaj równa co sprawia, że sam cmentarz poniekąd przypomina trochę park.
Znane osoby pochowane na Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan
Pochowanych jest tam kilku prezydentów Poznania (np. Cyryl Ratajski), weteranów wojen napoleońskich i powstań narodowych, społeczników, ludzi nauki i kultury. W przypadku wielu z nich nie było to pierwotne miejsce ich spoczynku. Zostali oni tu przeniesieni (lub ich tylko ich prochy) z innych cmentarzy.
Warto wspomnieć, że część grobów jest też tylko symboliczna. Taka sytuacja ma miejsce np. z Hipolitem Cegielskim (Założycielem nadal istniejącej firmy znanej dziś jako H. CEGIELSKI-POZNAŃ S.A.). Pierwotnie był on pochowany na cmentarzu należącym do parafii św. Marcina (znajdował się przy ul. Towarowej). Pod koniec lat 50 XX wieku zdecydowano się go zlikwidować a szczątki Cegielskiego podobnie jak kilku innych osób przenieść na cmentarz Zasłużonych Wielkopolan.
Niestety zanim zdążono przenieść grób Cegielskiego został on splądrowany. Rabunku najprawdopodobniej dokonano w poszukiwaniu “kosztowności”, których w grobie nie było. Hipolit Cegielski cały swój majątek inwestował w firmę, nie pozwalał sobie też na ekstrawagancje i żył raczej dość skromnie. Żadnego “skarbu” więc nie było. W efekcie czego zdewastowali oni grób, nie wiadomo też gdzie wyrzucili pochowane w nim ciała. Moim osobistym zdaniem to prawdziwe chamstwo Cegielski zrobił bardzo dużo do Poznania. Praktycznie każdy miał w rodzinie lub znał osobę, która pracowała w jego zakładach.
