Fontanna Wolności - Plac Wolności Poznań

Plac Wolności w Poznaniu

Jednym z miejsc jakie obowiązkowo należy zobaczyć będąc w Poznaniu jest Plac Wolności. Miejsce to jest szczególnie dla mieszkańców Wielkopolski, ale także dla Polski. To właśnie tu rozpoczęło się Powstanie Wielkopolskie w 1918 roku.

Lokalizacja placu

Plac Wolności zlokalizowany jest praktycznie w centrum miasta. Zaledwie kilka minut spacerkiem od Starego Rynku ulicą Ignacego Paderewskiego. Dlatego często są tu organizowane imprezy łączące ze sobą te dwa miejsca (np. Betlejem Poznańskie). W jego otoczeniu znajdują się budynki takie jak:

  • Hotel Bazar
  • Muzeum Narodowe w Poznaniu
  • Biblioteka Raczyńskich
  • Arkadia
  • Hotel Rzymski
  • oraz wiele różnych kamienic (w których mieszczą się sklepy oraz różne instytucje i firmy)

Ma on kształt prostokątna o wymiarach 85 na 205 m, jego oś długiej zorientowana jest równoleżnikowo. Otoczony jest on z 3 stron jezdniami (od północy, wschodu oraz południa). Na południowej jezdni mieści się pojedynczy tor tramwajowy biegnący ze wschodu na zachód. Tor powrotny mieści się na ul. Święty Marcin. Obok toru tramwajowego znajduje się również droga rowerowa.

W momencie pisania tego artykułu przy Placu Wolności, ul. 27 Grudnia, Alei Marcinkowskiego i Św. Marcinie toczy się remont. Więc układ ulic funkcjonuje nieco inaczej.

Fragment placu Wolności z fontanną
Fragment placu Wolności z fontanną, od lewej Biblioteka Raczyńskich, Muzeum Narodowe, Hotel Bazar, kamienice

Trochę historii

Dawniej miejsce to nazywano Muszą Górą. Jednak wątpię by dużo ludzi to wiedziało bo było to dość dawno temu. Nazwa ta wzięła się od nazwiska właścicieli tej ziemi czyli rodziny Muszyńskich. Teren ten należał do nich już od XVI wieku i mieścił się za dawnymi średniowiecznymi murami (graniczył z Osadą Św. Marcin, która mieściła się przy kościele św. Marcina).

Po rozbiórce starych murów powstało tu tzw. Górne Miasto (było to w okolicach 1798 roku – czyli już podczas zaboru Pruskiego). Jak nie trudno się domyśleć teren pod przyszły plac musiał zostać wyrównany. W tym celu zniwelowano wielkość wzniesienia Muszej Góry (teraz już wiecie dlaczego Poznań jest aż tak płaski – bo go spłaszczono). Obecnie prawie w ogóle nie widać, że jest to wzniesienie. Trochę może idąc od strony Starego Rynku. Nowy Plac miał być wielkości takiej by można było rozwinąć pełny szyk pułku piechoty. Po budowie plac otrzymał imię – Plac Wilhelmowski (Wilhelmsplatz), nazwa ta miała upamiętniać Króla Prus Fryderyka Wilhelma III.

Stare zdjęcie przedstawiające Plac Wolności przed II wojną światową
Stare zdjęcie przedstawiające Plac Wolności przed II wojną światową

Od 1806 roku przez czas wojen Napoleońskich plac nosił imię – Napoleona. Po upadku Księstwa Warszawskiego wrócił do poprzedniej Niemieckiej nazwy. Utrzymała się ona aż do końca I wojny światowej. W kwietniu 1919 roku usunięto z placu wszystkie niemieckie pomniki a już w czerwcu plac otrzymał obecna nazwę.

Od momentu swojego powstania do dnia dzisiejszego układ placu ulegał wielokrotnym zmianą. Od bardziej parkowego do typowo pustego placu z rzeźbami, rzeźbą i fontanną.

Wybrane budynki zlokalizowane wokół Placu Wolności

Muzeum Narodowe w Poznaniu

Budynki na zdjęciu po lewej z zielonym i szklanym dachem to Muzeum Narodowe odział ten zajmuje się Sztuką. Odbywają się w nim różnego typu wystawy obrazów czy rzeźb. Jeśli lubicie stare trochę majestatyczne (bajeczne) klatki schodowe (i ogólnie) to koniecznie odwiedźcie starać część muzeum. Robi naprawdę duże wrażenie.

Muzeum Narodowe w Poznaniu - Galeria Malarstwa i Rzeźby
Muzeum Narodowe w Poznaniu – Galeria Malarstwa i Rzeźby

Hotel Bazar

Budynek z drugiej strony fontanny z zielonym dachem to Hotel Bazar. To w nim zatrzymał się Ignacy Paderewski przed wybuchem Powstania Wielkopolskiego. Z niego też wygłosił swoje słynne przemówienie, które zapoczątkowało powstanie Wielkopolskie. Wybuchło ona 27 Grudnia 1918 roku. Od tej daty swoją nazwę czerpie sąsiednia ulica.

Biblioteka Raczyńskich

Budynek z kolumnami po lewej należy do Biblioteki Raczyńskich. Z tyłu za nim znajduje się nowy budynek biblioteki (w stylu bardziej już modernistycznym). W starym aktualnie odbywają się, różne uroczystości (w 2022 zakończył się jego remont dlatego jeśli nadarzy się okazja warto tam zajrzeć).

nowa część biblioteki Raczyńskich
nowa część biblioteki Raczyńskich na Alejach Marcinkowskiego (czyli za rogiem)

Fontanna i rzeźba

W centralnym punkcie zdjęcia mamy Fontannę Wolności. Tuż obok niej ledwo widoczna jest studzienka Hygei (po lewej).

Jarmark na Placu Wolności
Betlejem Poznańskie na Placu Wolności
Fontanna Wolności - Plac Wolności Poznań
Fontanna Wolności – Plac Wolności Poznań
Pusty plac
Pusty plac
studzienka Hygei na Placu Wolności
studzienka Hygei na Placu Wolności
Biblioteka Raczyńskich
Plac Wolności

Arkadia

Z drugiej strony placu zlokalizowana jest Arkadia. Budynek ten ma bardzo reprezentacyjną formę. Pierwotnie miał pełnić rolę teatru miejskiego z salą przeznaczoną na około 800 miejsc. Wydaje mi się, ze namiastkę teatru można dostrzec w Empiku (czyli jednym ze sklepów mieszczących się w tym budynku). W późniejszych okresach mieściła się tutaj restauracja oraz kasyno.

Arkadia jako restauracja
Arkadia jako restauracja – czasy przed I wojną światową

Obecnie w budynku poza Empikiem mieści się również między innymi Wydawnictwo Miejskie i Informacja miejska – Turystyczna. W tej ostatniej od kilku lat mieści się Fotoplastykon.

Arkadia od strony placu wolności w Poznaniu

Księgarnia św. Wojciecha

Na rogu Plac Wolności i Aleje Marcinkowskiego mieściła się do niedawna również księgarnia św. Wojciecha sprzedająca miedzy innymi książki wydawnictwa św. Wojciech. Czyli książki i podręczniki o tematyce religijnej. W jej wnętrzach można nabyć również dewocjonalia (np. komplety na kolędę, pamiątki chrztu lub pierwszej komunii świętej).

Obecnie księgarnia przeniosła się na drugą stronę ulicy. Myślę, że jest to związane remontem Hotelu Rzymskiego oraz ciągnącą się od kilku lat wymianą nawierzchni okolicznych ulic.

Plac Wolności podczas świąt

źródła:

https://pl.wikipedia.org/wiki/Plac_Wolno%C5%9Bci_w_Poznaniu