Jezioro Maltańskie w Poznaniu

Jezioro Maltańskie (Zbiornik Maltański) to jedno z kilku sztucznych jezior położonych na terenie Poznania.

Lokalizacja Jeziora Malta

Jezioro mieści się na prawym brzegi rzeki Warty w bliskim sąsiedztwie Śródki i Łaciny. Utworzone zostało one poprzez spiętrzenie Rzeczki Cybiny. I nie chodzi tu o lewy kanał Warty opływający Ostrów Tumski, ale o rzeczkę od której nazwę ten kanał nosi.

Zbiornik został oddany do ogólnego użytku w 1952 roku. Zajmuje on powierzchnię około 67,5 ha zaś jego długość to około 2,2 km (obwód 5,6 km). Malta jest więc największym sztucznym zbiornikiem wodnym na terenie Poznania oraz drugim co do wielkości jeziorem po Jeziorze Kierskim.

Innym sztucznym jeziorem na terenie Poznania jest Rusałka. Wykopana podczas II wojny światowej.

Pochodzenie nazwy jeziora

Jeżeli nazwa jeziora kojarzy się wam z piękną wyspą na morzu Śródziemnym – Maltą, to po części macie rację. Nazwa jeziora pochodzi bowiem od Zakonu Kawalerów Maltańskich. I wiem jak to brzmi by bowiem zrozumieć dlaczego tak się stało trzeba cofnąć się w czasie. Otóż teren, na którym obecnie mieści się jezioro należał (po części nadal należy) do kościoła. Konkretnie do parafii św. Jana Jerozolimskiego za murami. Kościół ten znajduje się od 1832 roku pod opieką – Zakonu Maltańskiego.

Co warto wiedzieć o powstaniu jeziora?

Tereny na, których obecnie mieści się Malta od bardzo dawna były zamieszkiwane. Badania archeologiczne wskazują, że jeszcze zanim kościół przybył w to miejsce mieściło się na nich cmentarzysko przedchrześcijańskie. Było to też prawdopodobnie miejsce kultu. Nie wiem czy wiecie, ale kościół w okresie “nawracania pogan” bardzo często wybierał takie właśnie miejsca.

Na te tereny Joannitów (zakon rycerski powstały w XII w. w Królestwie Jerozolimskim ) zaprosił księże Mieszko III. Książe nadał im w tedy okoliczne włości – teren ten nazwano potem Komandorią. W XVI w. Joannici otrzymali od cesarza Karola V wyspę Maltę od tego czasu zaczęto ich nazywać kawalerami Maltańskimi.

W okresie rozbiorów tereny te były popularne wśród Polaków. Było to związane z kilkoma rzeczami. Po pierwsze na terenach tych w dalszym ciągu były ślady dawnej polskości a po drugie bo tereny w okolicy Cybiny (Dolina Cybiny) były dość zróżnicowane. Mówimy tutaj o wzgórzach, lasach, łąkach i stawach (PS. Choć obecny Poznań jest w miarę równy to nie zawsze tak było, został on bowiem w niektórych miejscach wyrównany).

Koncepcja budowy jeziora i dostosowania otaczających go terenów do celów rekreacyjnych w tym miejscu pojawiła się jeszcze przed II wojną światową. Jeszcze przed wojną zbudowano np. kopiec wolności. Pomysł ten kontynuowali Niemieccy podczas okupacji wykorzystując miejscową ludność jako tanią siłę roboczą. Oczywiście niszczyli przy tym wszelkie ślady polskości (takie jak kopiec wolności).

Prace nad samym jeziorem zaczęły się jednak dopiero w 1947 roku czyli już po wojnie. W tym miejscu warto dodać, że teren gdzie ostatecznie powstało jezioro częściowo należał do kościoła. Jednak ówczesne władze mu go odebrały. Obecnie w okresie gdzie “zwraca się wiele majątków” prowadzi to często do różnych nieporozumień oraz problemów (np. miasto musi płacić za przejazd Kolejki Maltanki).

Co warto zobaczyć w okolicy, sąsiedztwie Malty

W zależności od tego, z której strony jeziora się znajdujemy możemy odwiedzić, różne miejsca takie jak np.:

• Ostrów Tumski,
• Przejechać się kolejką Maltanką do Nowego Zoo,
• Nowe Zoo (Ogród Zoologiczny),
• Ścieżka w koronach drzew obok Nowego Zoo,
• kopiec wolności,
• Park Tysiąclecia,
• Termy Maltańskie (Pływalnię z Aquaparkiem)
• Olszak, Młyński, Browarny, Antoninek