Stary Rynek Poznań – co warto na nim zobaczyć

Jedną z częściej odwiedzanych atrakcji w Poznaniu jest Stary Rynek czasami nazywany też Starówką lub po prostu Starym Miastem.

Stary Rynek w Poznaniu jest jednym z najbardziej kolorowych miejsc nie tylko w całym mieście, ale również w Polsce. Taka opinia krąży po świecie i ja się z nią w pełni zgadzam. Jednak nie zawsze tak było. Rynek bardzo mocno ucierpiał w czasie II wojny Światowej np. to co przetrwało bombardowania zostało spalone przez wojsko Niemieckie szokujące się do bitwy o Poznań. Podobnie jak znaczna część Poznania. Można więc powiedzieć, że miasto powstało jak Feniks z popiołu.

Na poniższym obrazku mamy przedstawione 2 ratusze – Stary i Nowy. Obecnie istnieje tylko Stary Ratusz. Na odbudowę Nowego Ratusza się nie zdecydowano w miejscu mieści się obecnie Waga Miejska, która bardziej kojarzyła się z Polskością.

Lokalizacja Starego Rynku

Stary Rynek w Poznaniu zlokalizowany jest w samym umownym centrum Poznania. Zbudowany został na prawie Brandenburskim. Prowadzą do niego ulice takie jak:

Patrząc od Północnego Wschodu – Wielka, Woźna, Wodna, Świętosławska, Wrocławska, Szkolna, Paderewskiego, Franciszkańska, Zamkowa, Rynkowa, Wroniecka i Żydowska.

Każda z nazw tych ulic nie jest przypadkowa i ma odzwierciedlenie z historią Poznania! np.:

• Świętosławska – prowadzi do Fary
• Wrocławska – obecnie do Kupca Poznańskiego, jednak kiedyś mieściła się na niej Brama miejska zwana Wrocławką
• Paderewskiego – prowadzi do Placu Wolności, miejsca gdzie rozpoczęło się powstanie Wielkopolskie
• Franciszkańska – prowadzi starego klasztoru Franciszkanów
• Zamkową – dojdziemy do schodów prowadzących na Wzgórze Przemysła i Zamku Królewskiego w Poznaniu
• Żydowską – możemy dojść do Dawnej Nowej Synagogi i Starej Dzielnicy Żydowskiej

Bezpośrednio na Stary Rynek nie dojeżdża żaden tramwaj ani autobus. Można jednak dojść od autobusu z ul. Garbary lub Solnej. Z tramwaju z kolei można dojść z Wrocławskiej (obok Kupca Poznańskiego) z Rynku Wielkopolskiego lub Garbar.

Co Warto zobaczyć na Starym Rynku

Stary Rynek znajduje się praktycznie w samym centrum Poznania. Jest to miejsce obowiązkowe dla wszystkich wycieczek. Jeżeli jednak masz trochę więcej czasu to warto przejść się po ulicach od niego odchodzących.

Ratusz Poznański

Ten renesansowy budynek mieści się w pobliżu skrzyżowania ulic Żydowskiej i Wielkiej. Praktycznie trudno jest przeoczyć ten renesansowy budynek, od razu rzuca się on bowiem w oczy nawet jeśli jesteśmy po drugiej stronie rynku. Ratusz jest bowiem najwyższym budynkiem na całym placu.

Nie wiadomo dokładnie kiedy w tym miejscu powstał pierwszy ratusz było to jednak w okolicy 1300 roku. W pierwszych dokumentach pojawia się on w 1313 roku pod łacińską nazwą Domus consulum. Był wtedy budynkiem w stylu gotyckim dopiero później zostanie przebudowany na styl renesansowy. W czasie II wojny światowej budynek został częściowo zniszczony.

Odbudowano go dopiero w latach 70 XX wieku.

Obecnie budynek pełni rolę muzeum – mieści się w nim Muzeum Miasta Poznania. Władze miasta przeniosły się zaś na Plac Kolegiacki do budynku po Kolegium jezuitów (w te okolice również warto zajrzeć). Gdzie mają zdecydowanie więcej miejsca.

Co dziennie o godzinie 12 (w samo południe) z wieży ratuszowej odgrywany jest hejnał oraz pokaz trykania się koziołków. Koziołki podobnie jak Rogal Święto Marciński są symbolami miasta Poznania. Dlatego też można je tu napotkać na każdym kroku – zarówno jako figurki, ozdoby czy czasem żywe zwierzęta (koziołki). Na pokaz koziołków zbierają się codziennie tłumy ludzi.

4 Fontanny na narożnikach

Na starym rynku znajdują się 4 fontanny umiejscowione w 4 rogach placu. Nazwy ich bezpośrednio pochodzą z mitologi Rzymskiej. Styl ich również nawiązuje poniekąd do klasycznych Włoch. Nie są to oryginalne fontanny a współczesne dzieła.

Fontanna Marsa (boga Wojny) znajduje się przy wylocie ul. Zamkowej i Rynkowej i jest dziełem Rafała Nowaka. Została uruchomiona w 2005 r.

Fontanna Neptuna (boga mórz i oceanów) mieści się przy wylocie ul. Szkolnej i Paderewskiego. Rzeźba jest dziełem Adama Piaska i Marcina Sobczaka. Została uruchomiona w 2004 r.

Fontanna Apollina mieści się przy wylocie ul. Wodnej i Świętosławskiej. Jest dziełem Mariana Koniecznego, uruchomiona została w 2002 r.

Fontanna Prozerpiny mieści się naprzeciwko Ratusza czyli w pobliży wylotu ulic Żydowskiej i Wielkiej. Wykonana jest w stylu barokowym. Basen czyli zbiornik na wodę udekorowany jest herbem Poznania i płaskorzeźbami czterech żywiołów. Sama rzeźba zaś przedstawia scenę porwania Prozerpiny przez Plutona, dzieło Augustyna Schöpsa z l. 1758-66.

Pręgierz Poznański

Pręgierz w Poznaniu mieści się przy południowo-wschodnim narożniku Ratusza, nieopodal Fontanny Prozerpiny i domków Budnicze drugiej strony. Wygląda on jak kolumna na szczycie, której umieszczona jest postać z mieczem. Tą postacią jest kat ubrany w strój rycerza. Symbolizuje to, że jest to miejsce gdzie miały się odbywać kary śmierci w mieście.

W przeszłości więźniowie byli również przykuwani do pręgierza przed wykonaniem wyroku.

Domki Budnicze

To chyba najbardziej kolorowy aspekt Poznańskiego Starego Rynku. Te mieszczące się bezpośrednio obok siebie budynki w istotny sposób odróżniają miejscową starówkę od innych. Te wąskie trzy- lub czterokondygnacyjne kamieniczki pochodzących z pierwszej połowy XVI wieku. Na parterze mieszczą się arkady zagospodarowane na różnego typu sklepy z pamiątkami.

Chociaż mnie osobiście bardziej podobają się pamiątki z informacji miejskiej w Arkadii na Placu Wolności.

Sklepy a właściwie kramy w tym miejscu były już XIII w.

Kamieniczki zostały prawie całkowicie zniszczone podczas II wojny światowej. Odbudowane zostały w stylu Renesansowym w latach 1953–1961 .

Rogalowe Muzeum Poznania

Mieści się w budynku na przeciwko Ratusza, jednak by do niego wejść trzeba udać się z drugiej strony -> Stary Rynek 41/2 (wejście od ul. Klasztornej 23). W muzeum odbywają się pokazy podczas, których pokazywane jest pieczenie rogali św. Marcińskich. Jest to świetna atrakcja dla dzieci, ale nie tylko! Pokazy są głównie w języku Polskim, ale w wybrane dni głównie sobota i niedziela (oraz codziennie w wakacje) jest też 1 pokaz po Angielsku.

Muzeum Instrumentów Muzycznych

Mieszczące się Starym Rynku 45 muzeum stanowi odział Muzeum Narodowego w Poznaniu. Muzeum jest całkiem spore bo tak naprawdę mieści się w aż 3 kamienicach. Niedawno też przeszło remont podczas, którego poddano konserwacji i naprawie eksponaty. Dodatkowo ich dźwięk został też zarejestrowany w formie elektronicznej. Dzięki czemu można wypożyczyć tablet i słuchawki za pomocą, których można odtworzyć nagrania. Myślę, że to dobre rozwiązanie bo się nikomu nie przeszkadza za bardzo i każdy może słuchać co chce.

Muzeum zawiera wiele unikalnych instrumentów. Jest też jedynym tego rodzaju i tej wielkości w Polsce i trzecim co do wielkości w Europie.

Galeria Arsenał

Galeria Miejska Arsenał mieści się w południowej części Starego Rynku (w sąsiedztwie muzeum Broni Pancernej). W galerii, która jest własnością miasta odbywają się różne wystawy, wykłady i prelekcje. Głównym ich zadaniem jest edukacja, poszerzanie wiedzy na różne tamy np. polityczne, kulturowe.

Obok Galerii mieści się Figura św. Jana Nepomucena.

Odwach w Poznaniu

Czyli dawny Arsenał Miejski. Pierwotnie był to drewniany budynek wzniesiony w XVIII wieku. Budynek jak cała okoliczna zabudowa ucierpiał podczas II wojny światowej. W odbudowanym budynku mieści się Muzeum Powstania Wielkopolskiego.

Pałac Działyńskich w Poznaniu

Zabytkowy budynek z barokową elewacją mieści się na posesji Stary Rynek 78. Pałac zbudowany został w miejscu gdzie pierwotnie mieściły się aż dwie kamienice w latach 1773–1776. Do budynku przynależy też na tyłach ogród, jest on jednak nie dostępny dla zwiedzających.

Muzeum Literackie Henryka Sienkiewicza

W kamienicy nr 84 mieści się otwarte 10 czerwca 1978 r Muzeum Literackie Henryka Sienkiewicza. Muzeum to jest jednym z najmłodszych muzeów poświęconych nobliście. W środku można zobaczyć wiele pięknych mebli, książek i dokumentów. Muzeum nie jest czynne w święta i większość Niedziel. Wstęp jest płatny!

Waga miejska

Pierwotnie waga miejska była siedzibą ważnika i podległych mu potażych. Ich zadaniem było dokonywanie pomiarów masy towaru przywożonego oraz sprzedawanego w mieście. 1890 roku stary budynek został rozebrany a w jego miejscu zbudowano Nowy Ratusz. Stary okazał się bowiem za mały. Jak widać na załączonym u góry obrazku Stary i Nowy Ratusz były ze sobą połączone.

Po odbudowie w Wadze zaczęto udzielać ślubów, które nadal się tam odbywają. Zdecydowano tu bowiem umiejscowić Urząd Stanu Cywilnego w Poznaniu.

Wartymi uwag ulicami są np. Wielka, Żydowska, Zamkowa, Wrocławska czy Wodna. Każda z tych ulic to nie tyko perełka architektury, ale także pamiątka z historii miasta.

Gastronomia i handel na Starym Rynku

Na starym Rynku można kupić i zjeść dużo różnych rzeczy. Znajdują się tu przeróżne restauracje (z regionalnym, ale nie tylko jedzeniem), kawiarnie (niekiedy nastawione typowo na gorącą czekoladę) czy puby. Jeżeli to dla kogoś za mało to może rozejrzeć się po ulicach prowadzących do Starego Rynku. Na ulicy Wrocławskiej znaleźć można np. dużo klubów i fast-foodów. Z kolei na Świętosławskiej jest mnóstwo kawiarni – które naprawdę robią w środku wrażenie. Na Zamkowej podobno najlepsza w mieście Pijalnia Czekolady (mieszcząca się w 2 piętrowym lokalu).

Ciekawostki

Nazwy niektórych ulic nie zostały wybrane przypadków i wiążą się bezpośrednio z ich historią. np. ul. Żydowska wiąże się z gminą Żydowską, która kiedyś znajdowała się w jej okolicy. Prawie cała ulica to jeden wielki zabytek.