dawne mury miejskie w poznaniu
Poznań

Dawne (średniowieczne) mury miejskie w Poznaniu

Jedną z atrakcji turystycznych jaką można zobaczyć w Poznaniu stanowią pozostałości dawnych średniowiecznych murów miejskich.

Dostępny dziś do oglądania fragment murów to częściowa rekonstrukcja dawnych murów. Niemniej jednak w miarę pasuje ona do odrestaurowanych części muru.

Przebieg Średniowiecznych Murów

W Wikipedii udało mi się znaleźć grafikę przedstawiającą przebieg dawnych murów miejskich. Oczywiście większość z nich już nie istnieje, po części jednak pozostały fragmenty. Na pierwszy rzut oka nie zawsze przywodzące to czym naprawdę one są.

przebieg dawnych murów miejskich w Poznaniu
Zaznaczony przebieg średniowiecznych murów miejskich na tle współczesnej zabudowy
źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Mury_miejskie_w_Poznaniu

Obecnie zwiedzić można jedynie fragment murów mieszczący się między ul. Masztalerską a Stawną. Mur zachował się również fragmentarycznie przy Górze Przemysła oraz na terenie dawnego szpitala na ul. Szkolnej znaleźć można pozostałości baszty.

Dawne bramy miejskie

W murach miejskich dawnego Poznania znajdowały się 4 duże bramy oraz 3 mniejsze. Duże bramy nazywały się następująco:

  • Wroniecka
  • Wrocławska
  • Wielka
  • Wodna
fragment przy dawnej fosie - obok mieściła się kiedyś jedna z bram miejskich
fragment przy dawnej fosie – obok mieściła się kiedyś jedna z bram miejskich (Wroniecka)

Mniejsze bramy, furty to:

  • Zamkowa
  • Dominikańska
  • Ciemna Bramka

Podobno w dawnych czasach istniała jeszcze jedna brama zwana Glinną. Wzmianki o niej pojawiają się w średniowiecznych pismach. Jej lokalizacja jest jednak bliżej nieznana. Prawdopodobnie mieściła się ona u wylotu ulicy Podgórnej czyli na obecnej ulicy Paderewskiego. Niekiedy utożsamia się ją z furtą Zamkową.

dawne mury miejskie w poznaniu

Trochę historii

Wkrótce po lokacji w 1253 roku wokół Poznania zaczęły pojawiać się pierwsze drewniane obwarowania. Jednak pisane wzmianki o Poznańskich murach obronnych sięgają 1297 roku. Wtedy to Władysław Łokietek zwolnił Poznański kościół z obowiązku pełnienia straży na murach.

Pełny obwód muru do końca XIII wieku miał długość 2300 kroków (ok. 1725 m). Jego wysokość wynosiła ok. 7 m (baszty muru wewnętrznego miały 11 m). W murze mieściły się też 32 wykusze. Do budowy użyto cegły na podstawie kamiennej.

Jak widać, więc miasto ograniczone tymi murami nie było zbyt duże.

W XVII w. średniowieczne mury wokół Poznania straciły swoje znaczenie. Było to wynikiem rozwoju artylerii. Mury zaczęły więc być zaniedbywane i zabudowywane domami mieszkalnymi. Dodatkowo zostały one osłabione przez budowę kościoła jezuickiego. Na potrzeby, którego rozebrano częściowo fragment południowo-wschodniego muru i zlikwidowano fragment fosy.

park Chopina Poznań
fragment dawnego muru miejskiego

Słabsze w tym miejscu mury umożliwiły podczas Potopu Szwedzkiego wdarcie się do miasta wojskom Szwedzkim. Odchodząc Szwedzi podpalili miasto, a jednym z uszkodzonych budynków była ówczesna Kolegiata. Mieściła się ona na obecnym Placu Kolegiackim.

Plac Kolegiacki w Poznaniu
Plac Kolegiacki w Poznaniu po remoncie

W w 1793 r. po zajęciu miasta przez Prusaków nakazano rozbiórkę murów. To co przetrwało rozebrano na początku XX w. lub w podczas okupacji hitlerowskiej. Do czasów obecnych zachowała się tylko Baszta Katarzynek (mieszcząca się w okolicy ulicy Masztalerskiej).

droga obok dawnych murów miejskich Poznania
droga obok dawnych murów miejskich Poznania i Baszta Katarzynek

Po II wojnie światowej podczas odgruzowywania miasta udało się znaleźć różne pozostałości dawnych murów miejskich np. przy ul. 23 Lutego.

Baszta Katarzynek od strony ścieżki spacerowej

Pozostałości baszty armatniej

Baszta mieściła się na dziedzińcu szpitalnym. Stanowiła część bastionu Bramy Wrocławskiej. Dlatego też nazywana jest Basztą Armatnią. Została rozebrana przez Niemców w 1940 roku, jej pozostałości są jednak nadal widoczne. Niestety miejsce to jest nie dostępne dla zwiedzających.

Synagoga w Poznaniu w 2020 roku

Mury, które można zwiedzać prowadzą między Placem przy ul. Masztalerskiej a Nową Synagogą.

Pozostałości w okolicy Parku Chopina

W Parku Chopina znaleźć można również pozostałości dawnych murów miejskich. Miejsce to jest również ciekawe z innego powodu – bo to właśnie w jego okolicy Szwedzi przedarli się do miasta.

Film z murami przy ul. Masztelarskiej

źródła:

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Dodając komentarz do bloga wyrażam zgodę na przetwarzanie swoich danych osobowych przez administratora strony.