Kościół Pokoju im. Trójcy Świętej w Świdnicy to największa drewniana barokowa świątynia na terenie Europy. Przynajmniej z tych co zachowały się do czasów współczesnych.
Z zewnątrz to Dolno Śląska świątynia przypomina wiele innych szachulcowych świątyń, jednak to tylko pozory. Świątynia jest bowiem dużo wyższa od innych kościołów i posada z pozoru zdecydowanie za dużo drzwi.
Zwiedzanie Kościoła Pokoju w Świdnicy
Spis treści
Na zwiedzanie tego kościoła pojechałam razem z wycieczką (Dolnośląskie Skarby) organizowaną przez Poznańskie biuro podróży Korsarz. Prawdę mówiąc kościół ten miał w momencie zapisu dla mnie małe znaczenie (zależało mi na zwiedzaniu drugiej atrakcji czyli Zamku Książ). Zmieniło się to kiedy zobaczyłam zdjęcia z wnętrza. Byłam po prostu zauroczona tym co zobaczyłam. Momentalnie też przypomniał mi się też program, który widziałam dawno temu w telewizji, był on kręcony chyba właśnie w tym miejscu (lub w Jaworznie gdzie stoi drugi kościół tego typu).
Kiedy w końcu nadszedł dzień wycieczki i autokar wjechał do Świdnicy w pierwszym monecie poczułam lekki niepokój. Budynki, które mijaliśmy w Świdnicy przypominały mi nieco typowe dla PRL. Wszystko się zmieniło kiedy na horyzoncie pomiędzy nimi pojawił się stary cmentarz. To przy nim stał piękny zabytkowy kościół. Jak dowiedziałam się później w dawnych czasach kościół stał poza murami miasta. Myślę wiec, że to jest powodem tego typu zabudowy w sąsiedztwie.
Ogólnie cmentarz przy kościele to pamiątka czasów kiedy na tym terenie mieszkali jeszcze Niemcy. Możliwe więc, że część Niemieckich turystów (których jest tam pełno) przybywa tu na groby przodków. Obecnie cmentarzu już nie wykonuje się pochówków, jako ostatni został tu podobno ostatni Proboszcz kościoła. Chociaż lepszym określeniem będzie chyba Pastor. Kościoły Pokoju są bowiem świątyniami ewangelicko-augsburskimi.
Na teren przykościelny wchodzi się zabytkową bramą (obok znajduje się również parking dla autokarów). Budynki przykościelne jakie można tu zobaczyć wykonano również w technice szachulcowej.
Mijając więc bramę ma się uczucie jak by w tym miejscu czas się zatrzymał. Zupełnie jak by się cofnęło w czasie do XIX wieku a może i wcześniej. Oczywiście najstarszym budynkiem jest sam kościół, pozostałe zostały zbudowane w późniejszym okresie.
Teren przy kościele
Rozmieszczenie budynków w okolicy najlepiej myślę przedstawia makieta, znajdująca się pomiędzy Kościołem a dzwonnicą. Dzwonnica w przeciwieństwie do innych kościołów nie stoi tutaj obok kościoła a kilkanaście, kilkadziesiąt metrów dalej. Nie była też ona nigdy częścią oryginalnego kościoła. Dobudowano ją później.
Nie było to jednak tak, że budowniczowie kościoła jej nie chcieli lub, że zabrakło środków na jej budowę. Dosłownie zabroniono im ją budować w momencie kiedy powstawał kościół. By to jednak dobrze zrozumieć trzeba poznać historię kościoła.
Jak powstał Kościół Pokoju w Świdnicy
Świątynia została zbudowana na mocy porozumień traktatu westfalskiego zawartego w 1648 roku. Traktat ten kończył wojnę 30 letnią. Na jego mocy w Świdnicy (chociaż nie tylko) gdzie władze były w większości Rzymskokatolickie mógł powstać kościół innowierczy. Wcześniej stosowana była zasada „mój kraj moja religia”. Oznaczało to, że władca mógł wygnać innowierców ze swojego terenu. Nie było więc nawet mowy o ich własnym kościele. Traktat westfalski to zmienił. Dał możliwość „mniejszości religijnym” stawiać świątynie.
Na mocy tego traktatu powstały też kościoły w Głogowie i Jaworze. Kościół w Głogowie nie dotrwał jednak do czasów współczesnych.
Ograniczenia w kwestii budowy
Pomimo, że wydano zgodę na budowę świątyni nie chciano tej pracy nikomu ułatwiać. Dekret cesarki bowiem bardzo mocno ograniczył możliwość budowy nowej świątyni. Prawdopodobnie chciano to im uniemożliwić, dlatego postawiono wymogi jakie musiała spełnić nowa świątynia:
- świątynia musiała powstać poza murami miasta,
- nie mogła posiadać dzwonów,
- do budowy można było użyć tylko drewna, słomy, piasku i gliny (pomijając jednak cegły),
- budowa nie mogła trwać dłużej niż 1 rok.
Dzięki działaniu wielu ludzi udało się zbudować kościół spełniający te wymogi. Oczywiście nie wyglądał on do końca tak jak dziś. Przez kolejne wieki był on rozbudowywany.
Wiem, że was to może zaskoczyć, ale poniższy ołtarz zbudowany jest z samego drewna. Został jedynie pokryty glinom co sprawia, że wygląda jak by był z marmuru.
W kwestii nazwy kościoła – nazywany jest on kościołem Pokoju bo pomimo, że powstawał w ciężkich warunkach. Był swoistym pojednaniem pomiędzy religiami.
Kościół w ręce Polaków przeszedł po II wojnie Światowej wraz z Śląskiem.
Kościół Pokoju w Świdnicy obecnie
Obecnie świątynia należy do świdnickiej parafii Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce. A od 2001 roku mieści się również na liście światowego dziedzictwa UNESCO. W kościele podobno odbywają się różnego typu koncerty muzyki klasycznej. Trudno się dziwić, że na nie się tutaj zdecydowano bo akustyka jest bardzo dobra.
Dzięki dofinansowaniom unijnym oraz różnym instytucjom z krajów takich jak Polska, Niemcy, Szwecji, Holandia, Czechy świątynia jest obecnie poddawana pracom konserwatorskim. Ma to na celu utrzymanie jej w dobrym stanie.
Zwiedzanie kościoła
Kościół Pokoju w Świdnicy jest obiektem, który można zwiedzać. Nie trzeba jechać specjalnie z zorganizowaną wycieczką (ja pojechałam bo nie mam auta). Na zwiedzenie tego miejsca warto też sobie przeznaczyć około 2 godzin, przy czym we wnętrzu spędzi się około 40 minut. W tym czasie odsłucha się nagrania z historią kościoła ora można go sobie obejrzeć.
KWIECIEŃ-PAŹDZIERNIK:
poniedziałek – sobota: 9.00-18.00 / niedziela i święta: 12.00-18.00
LISTOPAD:
poniedziałek – sobota: 9.00 – 16.30 / niedziela i święta: 12.00 – 16.30
GRUDZIEŃ-MARZEC:
poniedziałek – sobota: 10.00 – 15.00 / niedziela i święta: 12.00 – 15.00
DNI NIECZYNNE DO ZWIEDZANIA:
WIELKI PIĄTEK (15.04.2022)
WSZYSTKICH ŚWIĘTYCH (01.11.)
WIGILIA (24.12.)
Ceny biletów / cegiełek
- 15 zł – osoby dorosłe indywidualne / 12 zł – studenci, emeryci i grupy zorganizowane dorosłych
- 8 zł – dzieci, młodzież / 35 zł – rodzinny (2 dorosłych + dzieci do 18 r. ż.)
źródła:
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Pokoju_w_%C5%9Awidnicy
- https://kosciolpokoju.pl/
- https://www.villagreta.pl/przewodnik/historia/kosciol-pokoju-swidnica/
