Zamek Cesarski w Poznaniu
Zamek Cesarski mieści się praktycznie w samym centrum Poznania. Czyli pomiędzy ul. św. Marcin, Alei Niepodległości, Fredry i Kościuszki .
Rys historyczny – Powstanie Zamku w Poznaniu
Spis treści
Budowę zamku rozpoczęto stosunkowo późno (bo praktycznie już pod koniec rozbiorów) w 1905 roku. Było to na potrzeby ostatniego cesarza niemieckiego i króla Prus Wilhelma II (to znaczy on chyba w tedy nie wiedział, że będzie ostatni). Budowa zakończyła się w 1910 roku.
Autorem projektu zamku był Franz Schwechten, niemiecki architekt tworzący głównie w stylu Neoromańskim.
W stylu tym została zbudowana praktycznie cała dzielnica cesarska. Franz Schwechten jest także autorem projektu budynku dawnego Ziemstwa Kredytowego czyli tego budynku vis-à-vis zamku przez ul. Święty Marcin.
W sumie data rozpoczęcia budowy nie jest przypadkowa. Bo jeszcze na początku XX wieku w miejscu gdzie miał stanąć zamek nie było Poznania. Jeżyce, Wilda i Łazarz stają się częścią Poznania dopiero w 1900 roku.
“Wsie” te od Poznania nie tylko dzieli jednak kilka kilometrów ale także olbrzymi mur. Dosłownie mur Poznań jako “twierdza” był nim otoczony. Miejsce na budowę zamku znalazło się dopiero po jego rozbiórce – w szczególności jednak Bramy Berlińskiej w 1901 roku.
Po likwidacji olbrzymiej bramy i muru pojawiło się miejsce na nową dzielnicę – Dzielnicę Cesarską (zwanej również Królewską). Zamek zaś miał stanowić jej centralną część.
W 1919 roku, po I wojnie światowej i uzyskaniu niepodległości – stał się on własnością Państwa Polskiego. Podczas II wojny światowej zamek został częściowo przebudowany przez hitlerowców. A w 1945 roku Zamek został zdobyty przez Armię Czerwoną
Jak w wielu przypadkach do charakterystycznych elementów zamku należy wieża zamkowa. Ta w Poznańskim zamku cesarskim miała 74-metry oraz zegar. Niestety ucierpiała ona w 1945 roku i obecnie jest niższa.
Co kilka lat wraca jednak propozycja przywrócenia jej do pierwotnych rozmiarów.
Jak pewnie wiecie wraz z I i II wojną światową zakończył się okres panowania na świecie wielu rodzin cesarskich, carskich czy królewskich. Sprawiło to, że nie budowało się już zamków imperialnych (przynajmniej nie takich jak kiedyś). Poznański zamek jest więc jednym z ostatnich. Według niektórych źródeł ostatnim imperialnym zamkiem zbudowanym w Europie.
Zamek Cesarski i II wojna światowa
Podczas II wojny światowej na zamek cesarski wkroczyli Naziści (głównie Niemieckiego pochodzenia). Zaczęli oni przebudowywać go z myślą o swojej siedzibie. Szykowano nawet gabinet i sypialnie dla ich przywódczy. W wyniku tych działań ucierpiała część wnętrz. Prace zostały jednak przerwane w wyniku przegrywania przez Nazistów wojny.
Pod koniec wojny na zamek weszli Rosjanie, którzy zorganizowali tam lazaret (szpital). Na szczęcie nie byli oni świadomi co do planów Nazistów (a przynajmniej taka jest oficjalna wersja) w przeciwnym razie mogli by nawet wysadzić zamek w powietrze. W okresie działania lazaretu na zamku zniszczeniu uległy praktycznie wszystkie sale. Rosjanie do ogrzewania zamku używali mebli, paneli podłogowych, paneli ściennych i wszystkiego innego co znaleźli na zamku.
Po opuszczeniu zamku przez Rosjan, Polacy zastali całkowicie zdewastowane wnętrza niegdyś pięknego budynku. Z tego powodu też obecnie wiele sal na zamku jest pusta i może być wykorzystywana np. jako różne pracownie.
W 1945 jak już pisałam częściowemu zniszczeniu uległa wieża zamkowa oraz dach. Wieży nigdy nie odbudowano w pełnej okazałości.
Co obecnie mieści się w zamku
Dziś Zamek pełni rolę Centrum Kultury. W praktyce więc bezpłatnie można zwiedzić jego hole, korytarze i dziedziniec. W zamku odbywają się też różnego typu wystawy i wykłady (płatne lub bezpłatne w zależności od organizatora).
Znajduje się tutaj również kino, kawiarnia i księgarnia. Dostać się tam można schodami lub windą mieszczącymi się w budynku przy wejściu od strony św. Marcin, ul. Kościuszki.
Ogród (Park) Zamkowy Różany
Jak nietrudno się domyśleć miejsce to nie zawsze było dostępne dla każdego. Dawniej był to obiekt zamknięty. Moja Mama jeszcze w 2018 uważała, że nie można tam od tak wejść. Obecnie jednak funkcjonuje jako park miejski. Mieści się na tyłach Zamku.
Jego obecna oficjalna nazwa to – Ogród Zamkowy im. Ofiar Katynia i Sybiru
Dziedziniec Różany w Zamku Cesarskim
Zamek Cesarski posiada także swój dziedziniec. Obecnie wykorzystywany jest do różnych celów. Przeważnie w ciągu roku jako parking, ale czasem także odbywają się tutaj różne imprezy kulturalne.
Dziedziniec jak pewnie widzicie na zdjęciu zbudowano w stylu Hiszpańskim. Za wzór wzięto tu XIII-wieczny Dziedziniec Lwów z pałacu Alhambra w hiszpańskiej Grenadzie. Ja jeszcze tam nie byłam, ale kilka osób pytało mnie na Instagramie czy aby na pewno dobrze oznaczyłam miejsce wykonania zdjęć. Jak się okazuje budowniczowie i architekci praktycznie odtworzyli tamto miejsce w Poznaniu.
O fontannie na dziedzińcu zamkowym przeczytacie tutaj.
Muzeum Powstania Poznańskiego – Czerwiec 1956
Od strony św. Marcina (w piwnicy) znajduje się Muzeum. Wejście do niego ukryte jest za “numerami” 1956. Powstało one w 2002 roku.
Pomniki w pobliżu zamku
Z przodu zamku od strony św. Marcina znajduje się pomnik Kryptologów. Znajdują się na nim nazwiska Polskich kryptologów, którzy przyczynili się do złamania kodu Enigmy. Zaraz po lewej stojąc przy rzeźbie znajduje się małe “muzeum” gdzie można zobaczyć film i poczytać na temat jak tego dokonali. Dlatego, też warto tam zajrzeć.
W 2020 roku rozpoczęła się przebudowa sąsiedniego budynku, w którym w przyszłości zostanie otwarte muzeum.
Na terenie ogrodu zamkowego znajduje się Pomnik Ofiar Katynia i Sybiru.
Ile jest zamków w Poznaniu?
Obecnie w Poznaniu są dwa zamki (i kilka pałacyków np. Pałac Górków przy ul. Wodnej). Drugim zaś zamkiem w Poznaniu jest Zamek Królewski, w którym mieści się Muzeum Sztuk Użytkowych.
Jeden komentarz